Bruksizm – przyczyny, objawy i skuteczne metody leczenia

Bruksizm, czyli mimowolne zaciskanie oraz zgrzytanie zębami, to powszechna dolegliwość, która dotyka ludzi na całym świecie. Najczęściej pojawia się w nocy podczas snu, ale może również występować w ciągu dnia, szczególnie w sytuacjach stresowych. Choć na początku może wydawać się nieszkodliwy, bruksizm może prowadzić do poważnych problemów ze zdrowiem zębów, bólu głowy oraz dyskomfortu w obrębie szczęki. W tym artykule omówimy przyczyny, objawy oraz metody leczenia bruksizmu.

Przyczyny bruksizmu

Bruksizm to zjawisko skomplikowane, a jego dokładne przyczyny nie są jeszcze w pełni zrozumiałe. Istnieje jednak kilka czynników, które mogą przyczyniać się do jego występowania:

• Stres i napięcie emocjonalne: Silne emocje, takie jak stres czy lęk, są jednymi z najczęstszych przyczyn bruksizmu. Osoby pod wpływem stresu często nieświadomie zaciskają zęby, zarówno w nocy, jak i w ciągu dnia.
• Zaburzenia snu: Bruksizm może towarzyszyć różnym zaburzeniom snu, takim jak bezdech senny czy narkolepsja.
• Problemy ze zgryzem: Nieprawidłowe ustawienie zębów, wady zgryzu lub braki w uzębieniu mogą powodować, że szczęka nie układa się prawidłowo, co zwiększa ryzyko wystąpienia bruksizmu.
• Stymulanty: Nadmierne spożycie kofeiny lub alkoholu przed snem może pobudzać układ nerwowy, prowadząc do zgrzytania zębami.
• Leki: Niektóre leki, takie jak antydepresanty lub leki przeciwpsychotyczne, mogą mieć bruksizm jako efekt uboczny.

Rodzaje bruksizmu

Bruksizm można podzielić na różne formy, w zależności od pory dnia oraz sposobu, w jaki pacjent zaciska i zgrzyta zębami:

Bruksizm nocny i dzienny

• Bruksizm nocny: Najczęstsza forma bruksizmu, która występuje podczas snu. Wiele osób nie jest świadomych, że cierpi na bruksizm nocny, dopóki ktoś bliski nie zwróci uwagi na dźwięki zgrzytania zębami lub nie pojawią się objawy, takie jak ból szczęki.
• Bruksizm dzienny: Ta forma bruksizmu występuje w ciągu dnia, najczęściej w sytuacjach stresowych lub podczas intensywnego skupienia. W przeciwieństwie do bruksizmu nocnego, pacjent często jest świadomy napięcia w szczęce.

Różne sposoby zaciskania i zgrzytania zębami

Bruksizm można również podzielić na podtypy, w zależności od tego, jak pacjent zaciska lub zgrzyta zębami:

• Zaciskanie zębów: Pacjent silnie zaciska zęby, ale bez ruchów żuchwy.
• Zgrzytanie zębami: Charakteryzuje się przesuwaniem żuchwy w przód i w tył, co prowadzi do ścierania powierzchni zębów.
• Thrusting: Polega na gwałtownym wysuwaniu żuchwy do przodu lub na boki.

• Bracing: Pacjent silnie zaciska szczękę i wysuwa żuchwę do przodu.

  Objawy bruksizmu

Bruksizm może objawiać się różnorodnymi symptomami, które nie zawsze są łatwe do zauważenia. Do najczęstszych objawów należą:

• Dźwięk zgrzytania zębami podczas snu: Osoby z otoczenia często zwracają uwagę na głośne zgrzytanie zębami, które może być na tyle intensywne, że budzi innych.
• Zużycie zębów: Zgrzytanie prowadzi do stopniowego ścierania się szkliwa, co z czasem może powodować nadwrażliwość zębów oraz ich osłabienie.
• Ból w obrębie szczęki i głowy: Częste zaciskanie zębów może powodować ból mięśni żwaczowych oraz bóle głowy.
• Nadwrażliwość zębów: Uszkodzenia szkliwa powodują, że zęby stają się bardziej wrażliwe na zimno, ciepło oraz różne substancje chemiczne.
• Zmęczenie mięśni szczęki: Po przebudzeniu mogą wystąpić uczucie zmęczenia oraz napięcia w mięśniach żwaczowych.

Diagnoza bruksizmu

Jeśli podejrzewasz, że możesz cierpieć na bruksizm, warto jak najszybciej udać się do dentysty. Stomatolog, często we współpracy z fizjoterapeutą, przeprowadzi dokładne badanie jamy ustnej i zębów, a także zapyta o Twoje codzienne nawyki i objawy.

Jak leczyć bruksizm?

Sposób leczenia bruksizmu zależy od jego przyczyny. W niektórych przypadkach wystarczy zmiana stylu życia, taka jak redukcja stresu czy poprawa jakości snu. W innych sytuacjach konieczne może być zastosowanie specjalistycznych metod stomatologicznych, takich jak:

Szyny ochronne

Jednym z najczęściej stosowanych rozwiązań są szyny ochronne, które zakłada się na zęby przed snem. Szyny te są zazwyczaj wykonane z miękkiego materiału, który chroni zęby przed ścieraniem oraz pomaga zmniejszyć napięcie w mięśniach żwaczowych.

Korekcja zgryzu

Jeśli bruksizm jest spowodowany wadami zgryzu, konieczne może być przeprowadzenie korekcji zgryzu. Może to obejmować noszenie aparatu ortodontycznego lub inne zabiegi stomatologiczne, które mają na celu poprawienie ustawienia zębów np. podwyższenie wszystkich startych powierzchni kompozytem ( zabieg kompozytowej odbudowy zwarcia).

Fizjoterapia stomatologiczna

Fizjoterapia stomatologiczna jest skuteczną metodą wspomagającą leczenie bruksizmu. W naszej klinice oferujemy konsultacje ze specjalistami periodontologii, którzy po przeprowadzeniu wywiadu i badania, zaproponują odpowiednie techniki manualne oraz ćwiczenia mające na celu rozluźnienie mięśni twarzy i szyi.

Domowe metody łagodzenia bruksizmu

Istnieje kilka prostych metod, które mogą pomóc w łagodzeniu objawów bruksizmu w domu. Warto jednak pamiętać, że nie zastępują one profesjonalnej opieki medycznej:

• Techniki relaksacyjne: Regularne ćwiczenia relaksacyjne, takie jak medytacja, joga czy ćwiczenia oddechowe, mogą pomóc w redukcji stresu, który często jest główną przyczyną bruksizmu.
• Leczenie ciepłem: Przyłożenie ciepłego kompresu lub naświetlanie lampami Solux czy Bioptron mięśni twarzy i szyi może przynieść ulgę w bólu i zmniejszyć napięcie.
• Unikanie kofeiny i alkoholu: Ograniczenie spożycia tych substancji, szczególnie przed snem, może zmniejszyć ryzyko wystąpienia epizodów bruksizmu.

Podsumowanie

Bruksizm to dolegliwość, która może prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych, jeśli nie zostanie odpowiednio zdiagnozowana i leczona. Dlatego ważne jest, aby zwracać uwagę na objawy i jak najszybciej podjąć kroki w celu eliminacji problemu. W naszej klinice oferujemy kompleksowe podejście do leczenia bruksizmu, łącząc nowoczesne metody stomatologiczne z terapiami wspomagającymi. Dbaj o zdrowie swoich zębów i nie zwlekaj z wizytą u specjalisty!

«powrót